Một số điểm cần lưu ý khi sắp đặt mâm ngũ quả ngày Tết

Một số điểm cần lưu ý khi sắp đặt mâm ngũ quả ngày Tết – Mâm ngũ quả là vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên mỗi dịp Tết đến, Xuân về. Không chỉ góp phần tô điểm cho không gian thờ cúng trang trọng, việc sắp xếp mâm ngũ quả còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với ông bà tổ tiên. Tuy nhiên, để bày trí mâm ngũ quả đúng cách, mang đến nhiều may mắn cho năm mới, gia chủ cần lưu ý một số điểm quan trọng.

Dưới đầy là một số điểm cần lưu ý khi sắp đặt mâm ngũ quả ngày Tết:

1. Chọn loại quả phù hợp

Mâm ngũ quả thường được bày với 5 loại quả chính, tượng trưng cho ngũ hành hay ngũ phúc. Mỗi loại quả lại mang ý nghĩa riêng, do đó việc lựa chọn đúng là điều hết sức quan trọng. Dưới đây là một số gợi ý:

Quả tròn trịa: Bưởi, dưa hấu, thanh long… tượng trưng cho sự đầy đủ, viên mãn, sung túc.

Quả màu đỏ: Hồng, táo, sung… mang đến may mắn, thịnh vượng.

Quả dài: Nải chuối xanh, đu đủ… biểu thị cho sự sinh sôi, nảy nở, con đàn cháu đống.

Quả có nhiều mắt: Lựu, nhãn… cầu mong con cháu đông đàn, gia đình sum vầy.

Quả hình dáng đẹp: Phật thủ, quả bí ngô… tượng trưng cho tài lộc, phúc đức.

2. Tránh loại quả kiêng kỵ

Theo quan niệm truyền thống, một số loại quả không nên xuất hiện trên mâm ngũ quả vì mang ý nghĩa không tốt, xui xẻo. Cần tránh những loại quả có gai nhọn như mít, sầu riêng, gai…; quả có mùi nồng như sầu riêng, mít…; quả ăn dở, dễ thối như chuối chín, mận chín…; quả mọc hoang dại như cà chua, mướp…

3. Chú ý đến độ tươi ngon

Quả trên mâm ngũ quả nên tươi ngon, chín tới, không bị dập nát, thối hỏng. Chọn những quả cuống lá còn xanh, tươi tắn, tránh mua quả quá chín hoặc héo úa. Màu sắc quả phải tự nhiên, không nên dùng các loại quả nhuộm phẩm màu để tránh rủi roch cho gia đình.

4. Sắp xếp mâm ngũ quả đẹp mắt

Mâm ngũ quả không chỉ cần ý nghĩa tốt lành mà còn cần được bày trí đẹp mắt, hài hòa. Một số tip nhỏ cho bạn:

Sử dụng các loại đế lót, đĩa sứ: Thay vì đặt trực tiếp trên mâm, hãy sử dụng các loại đế lót bằng tre, gỗ hay đĩa sứ để nâng đỡ quả, tạo sự trang trọng.

Xếp theo chiều cao thấp: Các loại quả lớn, nặng nên đặt dưới cùng làm đế, quả nhỏ, nhẹ xếp dần lên trên tạo thành hình tháp cân đối.

Xen kẽ màu sắc: Kết hợp các loại quả có màu sắc khác nhau như xanh, đỏ, vàng, cam… tạo sự sinh động, bắt mắt.

Tạo hình ngọn tháp: Dùng nải chuối xanh uốn cong theo hình vòng cung để tạo điểm nhấn cho mâm ngũ quả.

Trang trí bằng lá xanh: Sử dụng lá dong, lá bồ ngót cắt tỉa khéo léo để điểm xuyết cho mâm quả thêm phần xanh mát.

Ngoài những lưu ý trên, còn một số điều nhỏ khác bạn cần ghi nhớ:

Không dùng quả giả để bày mâm ngũ quả, thể hiện sự thành tâm thành kính.

Nên mua và bày trí mâm ngũ quả trước đêm Giao thừa để thể hiện sự chu đáo.

Sau Tết, nên dùng các loại quả này để cúng tạ, không nên vứt bỏ bừa bãi.

5. Tùy theo từng vùng miền

Mâm ngũ quả không chỉ mang ý nghĩa chung cho cả dân tộc Việt Nam mà còn có sự khác biệt nhất định giữa các vùng miền. Mỗi vùng miền lại có những loại quả đặc trưng, gắn liền với văn hóa và phong tục riêng:

Miền Bắc: Ưa chuộng những loại quả tròn trịa như bưởi, dưa hấu, thanh long, tượng trưng cho sung túc, đủ đầy. Quả hồng, táo với gam màu đỏ rực mang đến may mắn, thịnh vượng. Nải chuối xanh thể hiện cho con đàn cháu đống.

Miền Trung: Thường lựa chọn các loại quả địa phương như mãng cầu, dứa, thanh long, chuối… Ngoài ý nghĩa chung, người miền Trung còn chú ý đến hình dáng quả. Mãng cầu, dứa mang đến may mắn, rước lộc; chuối cong lên biểu tượng cho sự vươn cao, phát triển.

Miền Nam: Ưu tiên những loại quả có vị ngọt thơm như măng cụt, xoài, mãng cầu, dứa… Tượng trưng cho cuộc sống ngọt ngào, sung túc. Quả dừa với hình dáng tròn đầy, nước mát lành là mong ước cho năm mới đầy tài lộc, thịnh vượng.

6. Lễ cúng và cách xử lý sau Tết

Mâm ngũ quả sau khi đã dâng cúng trong những ngày Tết không nên vứt bỏ bừa bãi, thể hiện sự thiếu tôn trọng. Một số cách xử lý để thể hiện sự thành tâm:

Sử dụng các loại quả để cúng tạ thần linh, gia tiên vào ngày mùng 4 Tết.

Chia một phần cho bà con, hàng xóm cùng hưởng lộc Tết.

Làm mứt, nước ép từ các loại quả tươi ngon để thưởng thức.

Rửa sạch, phơi khô để sử dụng lâu dài như quả phật thủ, bí ngô…

7. Những kiêng kỵ nên tránh

Ngoài việc chọn lựa loại quả phù hợp, còn một số kiêng kỵ trong việc bày trí mâm ngũ quả mà bạn cần lưu ý:

Tránh bày các loại quả cùng gốc rễ vì mang ý nghĩa “đứt gốc rễ”, không tốt cho vận khí.

Không để quả bị úng nước, thối hỏng trên mâm, dễ đem xui rủi vào nhà.

Tránh dùng dao cắt bổ trực tiếp các loại quả trên mâm thờ cúng.

Không nên bày mâm ngũ quả quá sớm trước Tết, dễ héo úa, mất đi sự tươi tắn.

8. Một vài lưu ý nhỏ khác

Khi chuẩn bị và sắp xếp mâm ngũ quả, bạn cũng nên ghi nhớ một vài điểm nhỏ sau:

Chọn ngày lành tháng tốt để mua quả, mang đến nhiều may mắn cho năm mới.

Rửa sạch từng quả trước khi bày trí, thể hiện sự thanh tịnh, tôn nghiêm.

Lau chùi, vệ sinh sạch sẽ bàn thờ trước khi đặt mâm ngũ quả.

Tâm thành, thành kính khi sắp xếp mâm quả là điều quan trọng nhất.

Kết luận

Mâm ngũ quả ngày Tết không chỉ là vật phẩm trang trí mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Việc sắp xếp mâm ngũ quả đúng cách thể hiện sự chu đáo, thành kính của con cháu đối với ông bà tổ tiên, đồng thời cầu mong một năm mới an khang, sung túc. Hy vọng với những lưu ý được chia sẻ trong bài viết này, bạn sẽ thêm tự tin để chuẩn bị một mâm ngũ quả đẹp mắt, ý nghĩa, góp phần mang đến không khí Tết ấm cúng, sum vầy cho gia đình.

Xem thêm: Đặc điểm nào thường có ở những cây Đào đẹp ngày Tết?, Bậc thầy phần mềm